Malign Melanom, cilt kanserinin en agresif türü olarak biliniyor. Vücudumuzda zararsız gibi görülen benler farkında olmadan hastalığı götüren bir haberci olabilir. Melanom’da erken tanı önemlidir. Vücuttaki önemsiz görülen benler tedavi edilmezse kişiyi ciddi sağlık problemleriyle karşı karşıya bırakabilir.
Hemen hemen herkesin vücudunda irili ufaklı benler vardır. Bunların büyüklükleri, kabarıklıkları ve renkleri farklıdır. Benlerde asimetri, sınır düzensizliği, renk değişikliği (benin birden çok renk içermesi), belirgin büyüme, iltihabi reaksiyon ya da kanama cilt kanserine işaret ediyor olabilir. Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuna göre; deri kanserine bağlı ölümlerin büyük bir çoğunluğunu (%75) Melanom oluşturuyor. Dünya genelinde yılda 160.000 yeni Melanom vakası tespit ediliyor.
Erken evrede Melanom asimetrik, açık-koyu kahverengi veya siyah renk gölgelenmeleri içeren, keskin sınırları olmayan bir lekedir. Klinik olarak bu evrede yakalanan benler, tedavi edilebilir.
Melanom’a dönüşme riski en yüksek olan benler displastik olanlardır. Displastik benler, bireysel ya da ailesel olarak ortaya çıkabilir. Genellikle 10 yaş civarında fark edilir. Yaşla birlikte doku bozukluğu sayısı artabilir. Tek lezyon olabildiği gibi çok sayıda da görülebilir. Fakat Melanom, kendiliğinden normal görünen deri üzerinde de gelişebilir.
Melanom’da, genellikle orta yaş grubunun risk altındadır. Kişinin açık renk tene sahip olması, güneşe duyarlılığı, güneş yanığı öyküsünün olması, vücudunda çok sayıda ben bulunması, birinci derece akrabalarında Melanom olması, ailesel diplastik benlere sahip olması Melanom riski taşıdığını gösteriyor. Ancak risk faktörlerini taşımayan birinde de Melanom gelişebilir. Eğer kişi bu risk faktörlerinden bir ya da bir kaçını taşıyorsa dermatologa düzenli olarak cilt muayenesi yaptırmalıdır.
Güneş ve ultraviyole ışınlarının vücuttaki benlerde Melanom ve diğer deri kanserlerinin oluşumunu tetikliyor. Özellikle ailesinde deri kanseri olanlar ve beyaz tenli kişiler cilt kanserleri açısından risk altında olduğundan kesinlikle güneş banyosu ve solaryumdan kaçınmalı ve yüksek koruma faktörü içeren güneş ürünlerini yaz, kış kullanmalıdır.
Melanom, en sık deride (%95) rastlanır. Mukozalar, tırnak yatağı, göz ve melanosit bulunan dokularda da ortaya çıkabilir. Erkekte en sık gövdede, kadında en sık bacaklarda gözleniyor. Kadınlarda, erkeklere oranla daha sık görülüyor.
Erken tanı konulan Melanom hastaları, genelde başarılı bir şekilde tedavi edilebiliyor. Melanom ilk saptandığında mutlaka cerrahi olarak çıkarılmalı ve sistemik olarak hasta taranmalıdır. Melanom’un boyutları değişiklik gösterebilir. Küçük bir leke halindeyken bile birçok organa yayılmış olabilir. Bu yüzden erken tanı, teşhis ve tarama Melanom için çok önemlidir. Doku bozuklukları cerrahi olarak çıkarıldıktan sonra diğer doku tutulumlarına göre tedavi ve takip planı yapılır. Hastalığın seyri çıkarılan kitlenin derinliği ve yayılımı ile yakın ilişkilidir. Ancak kitlenin kalınlığının yanı sıra; kanserin yeri, büyüme hızı, başka dokulara yayılımı yaşam süresini etkileyen faktörlerdendir.